dinsdag 30 maart 2010

Delen van lesmateriaal - Komt het ooit van de grond?

Het onderwerp vandaag op Discussie Dinsdag was “Het delen van lesmateriaal zal in Nederland nooit van de grond komen”. In dit artikel een uitgewerkte samenvatting.

Het internet biedt diverse mogelijkheden om lesmateriaal, in welke vorm dan ook te delen. Er zijn diverse platforms ontwikkeld al dan niet gesubsidieerd vanuit de overheid. Maar weten leerkrachten en docenten ze te vinden? Zijn ze alleen geïnteresseerd in het halen van materiaal of delen ze zelf ook hun materiaal met anderen? Hoe komt het dat sommige platforms of initiatieven niet van de grond komen?

De deelnemers aan de discussie brachten hiervoor zaken naar voren, die hier in meespelen:

Motivatie van de leerkracht / docent
Waarom zou je je materiaal met anderen gaan delen, terwijl jij er zoveel tijd in het gestoken? Wat krijg je er voor terug? In de praktijk blijkt dat voor veel mensen en argument om materiaal zelf te houden. Het feit dat je het zelf ook prettig vindt om materiaal van anderen (her) te gebruiken, weegt daar onvoldoende tegen op.
Zelfs binnen scholen kom je tegen, dat leerkrachten graag gebruik maken van wat een ander heeft gemaakt, maar zelf geen bijdrage leveren. Bij hen, die wel tijd steken in het maken van materiaal komt dan een keer het moment waarop hij of zij zegt: ik hou het in het vervolg voor mijzelf. Delen moet een win-win-situatie zijn. Iets daarvan zie je ook bij Klascement: Brengen levert punten op en halen kost punten. Een extra prikkel in de vorm van een beloning maakt mensen eerder bereid.

Vaardigheden
Is iedere leerkracht en docent in staat om zelf goed lesmateriaal te ontwikkelen? Of is hij of zij meer geïnteresseerd in aanvullingen op de les in de vorm van tools, animaties of filmpjes. Bij Wikiwijs wordt de arrangeertool meer gebruikt dan de contentbuilder, zo bracht een deelnemer aan de discussie in. Is daaruit de conclusie te trekken, dat we het arrangeren aan de leerkracht moeten overlaten en de het ontwikkelen van content aan de specialist? Immers elke docent is toch ook geen auteur bij een uitgeverij? Het zijn twee verschillende competenties, die apart aandacht moeten krijgen in de opleiding van docenten en leerkrachten.
“Lesmateriaal maken is een creatief proces. Sleutelwoord daarbij: durven. Leren, selecteren, verbinden, aanpassen en delen. Dat leidt tot creativiteit in je les en leerlingen merken dat.” Aldus het artikel Creativity in Education.

Kwaliteit
Op veel websites waar lesmateriaal te vinden is laat (een deel van) het materiaal kwalitatief te wensen over. Niet alles wat je van internet plukt is zomaar te gebruiken in je les. Misschien wel van waarde voor de maker zelf, maar lang niet altijd door derden.
De beheerders van website en portals zouden er goed aan doen meer te gaan voor kwaliteit, dan kwantiteit. Screen het ingestuurde materiaal op basis van een aantal duidelijke kwaliteitskenmerken of laat bezoekers van de website dat doen. Scheidt het kaf van het koren. Neem daarbij ook de copyright mee als criterium. Een goede aanzet is de Handreiking Kwaliteit digitaal leermateriaal van Kennisnet.

Overzicht
Weten de leerkrachten en docenten zich een weg te banen door het woud van websites, portals en platforms? Wat is goed en wat niet? Een snoeibeurt zou niet verkeerd zijn. Ook bundeling van krachten kan de kwaliteit ten goede komen. Of wellicht meer gericht zijn op een specifieke doelgroep en niet alles willen aanbieden. Zorg dat de gebruiker weer overzicht krijgt!
Universaliteit
Niet alle scholen hebben dezelfde onderwijsvisie. Daarom is niet elk materiaal voor elke leerkracht geschikt. Je zult op basis daarvan materiaal dat je hebt gedownload weer moeten screenen en aanpassen. Het zou helpen, wanneer content meer universeel is en ook makkelijk aan te passen aan de eigen situatie. Meer het accent op het delen van formats en sjablonen, die je zelf kunt aanpassen en invullen.

Zal het delen in Nederland ooit goed van de grond komen? Wie het weet mag het zeggen. Er over discussiëren helpt om de zaken scherp te krijgen. Waarom willen we delen en hoe zorgen we dat het voor iedereen rendement heeft en vooral ook de kwaliteit van het onderwijs bevordert?

Tot zover het verslag van de discussie. Heeft u zelf nog aanvullende opmerkingen of ideeën? Plaats ze als reactie op deze blogpost. De links die genoemd zijn tijdens de discussie zijn terug te vinden op discussiedinsdag.yurls.net.

Volgende week houden weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp!
#netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen twaalf en twee op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT!

2 opmerkingen:

  1. Nog een interessant artikel dat ik in dit kader tegenkwam: "Bruikbaar digitaal Leermateriaal. Hoezo tekort? Over het belang van vraagarticulatie." (http://kennisnetonderzoek.wordpress.com/inleiding/hoezo-tekort-over-het-belang-van-vraagarticulatie/)

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Delen van materiaal scheelt tijd. Je hoeft het immers niet meer zelf te ontwikkelen of je kunt de ontwikkeltijd flink beperken. En tijd is schaars hoor ik van veel docenten. Maar dan moet je het wel kunnen vinden en de kwaliteit moet betrouwbaar zijn.

    Op basis van deze criteria verzamelen wij gastlessen, lespakketten, projecten en excursies voor docenten in een online databank. Hierin vinden docenten inspiratie en kant-en-klaar aanbod. We zetten dit breed op, zodat er eindelijk één kanaal is waar de docent nagenoeg alles gaat vinden. Docenten krijgen de mogelijkheid aanbod te beoordelen en te delen met anderen. Uiteindelijk streven wij een toename van levensecht onderwijs na, want de impact van gastlessen en excursies is dermate groot dat dit zeer waardevolle aanvullingen zijn in het kader van de aantrekkelijk van het onderwijs en de betrokkenheid van leerlingen. Bovendien wordt de afstand tussen de school en wereld van buiten verkleind. In september 2010 gaan we actief scholen benaderen. Volg de vorderingen via www.gastindeklas.nl, via www.twitter.com/gastindeklas of via de groep GastindeKlas.nl op www.linkedin.com en wie weet vinden we antwoorden op de vragen in de discussie.

    BeantwoordenVerwijderen