dinsdag 12 april 2011

Het rendement van digitale ouderbetrokkenheid

Het onderwerp vandaag op Discussie Dinsdag was “Het rendement van digitale ouderbetrokkenheid”. In dit artikel een uitgewerkte samenvatting.

Aanleiding voor de discussie was een blogpost op “Onderwijs in de 21e eeuw”. Er zijn diverse schoolwebsites, die mogelijkheden in zich hebben voor communicatie tussen ouders en school. Ook zijn er inmiddels enkele specifieke communicatieplatforms waar gebruik van kan worden gemaakt, al dan niet geïntegreerd in de schoolwebsite. De vraag is: Zitten ouders en scholen hier op te wachten? Wat levert het concreet op? En daar aan voorafgaand: Wat is de behoefte of het probleem waarvoor een oplossing wordt gezocht? Komt het aanbod van deze digitale tools voort uit de vraag of de vraag uit het aanbod?

Al snel kwam er een reactie m.b.t. de techniek en de gebruikte software. En dat is zeker een punt van aandacht. De techniek mag geen drempel zijn of belemmering vormen, want anders kom je met de inhoud niet verder. Maar dat gezegd hebbende is veel meer van belang wat je als school precies voor ogen hebt, wanneer je digitale middelen gaat inzetten in de communicatie met en tussen ouders.

doelstellingen
Welke ambitie heb je als school en waar komt deze vandaan? En sluit deze aan bij de behoefte die er is bij ouders? Die vraag laat zich niet eenvoudig beantwoorden. Het heeft ook helemaal niets met techniek te maken, maar is een communicatievraagstuk. Daarvoor moet er in beeld gebracht worden wat er aan communicatie plaatsvindt tussen de school en de ouders en tussen ouders onderling. Vervolgens moet onderzocht worden waar behoeftes liggen en waar verbeterslagen gemaakt kunnen worden. Geldt het voor alle ouders of vooral voor de ouders die hun kinderen niet meer zelf naar school brengen. Daarbij moet je als school je afvragen wat het standpunt is als het gaat om ouderbetrokkenheid en hoe open en transparant je wilt zijn. In eerder genoemd artikel worden een aantal fasen van ouderbetrokkenheid genoemd. Waar sta je als school en hoe ver wil de ladder beklimmen? Wat ook meespeelt, is de vraag in hoeverre de school communicatie tussen ouders onderling wil en zou moeten faciliteren. Welke rol spelen medezeggenschapsraad of ouderraad daarin?

Vanuit deze vraagstukken worden doelen geformuleerd. Pas daarna is de vraag aan de orde welk middel dan het meest geschikt is om deze doelen te realiseren. Daarbij dient wel opgemerkt te worden, dat het ook een keuze kan zijn om de ambities iets verder te leggen dan noodzakelijk vanuit de in kaart gebrachte uitdagingen of probleemstellingen. Misschien verloopt de communicatie al goed en wil je als school op een nog hoger plan komen of aan de slag met een stuk innovatie. Maar hoe dan ook zullen er doelen gesteld moeten worden voordat het middel gekozen kan worden.

dilemma
Het kan zijn, dat het voorlopig al voldoende is om de nieuwsbrief digitaal te versturen. Voordeel voor de ouders is, dat de kinderen hem niet vergeten of laten slingeren. Voordeel voor de school is, dat het flink scheelt in de kopieerkosten en in de tijd voor distributie. En voor die ouder, die geen mailadres heeft, kan een papieren versie beschikbaar worden gesteld. Duidelijkheid is hier geboden, want wanneer ouders kunnen kiezen, blijken velen de papieren versie te nemen in plaats van de digitale. Dat stelt je soms voor een dilemma: Kiezen we voor één manier of voor meerdere? Soms is het verstandig te kiezen voor één weg, soms is het rendement groter wanneer er iets te kiezen valt.

voorbeelden
Andere voorbeelden: fotoalbums, formulieren, aanmelden voor activiteiten zoals ouderavonden of overblijven, huiswerkkalender (Daarbij werd het voorbeeld genoemd van korte instructiefilmpjes bij het huiswerk om de leerlingen en de ouders op weg te helpen.), E-portfolio van de leerlingen om digitaal inzichtelijk te maken waar ze aan hebben gewerkt en hoe dat is verlopen (met feedbackmogelijkheid), beschikbaar stellen van toetsgegevens, voorbespreken van een ouderavond-onderwerp via een forum, tevredenheidspeilingen, digitaal heen-en-weer schrift, enzovoort.

Een belangrijk punt bij dit alles is de vraag tot hoe ver je kunt gaan en in welke situaties. Het nadeel van niet-mondelinge communicatie is, dat ook het stukje non-verbale communicatie ontbreekt. Je ziet niet hoe de ander reageert en of de boodschap overkomt zoals jij het bedoelt. Zeker wanneer er emoties in het spel zijn, kan de boodschap snel verkeerd overkomen en de situatie escaleren. De school zal dus de afweging moeten maken welke informatie digitaal wordt gecommuniceerd en welke mondeling.

aanbevelingen
Een paar belangrijke aanbevelingen tot slot:
  • Breng goed in kaart wat je wilt en niet wilt als school.
  • Bevraag ouders op hun behoeften en wensen, zonder ze direct allemaal in te willigen.
  • Bouw de digitale communicatie rustig en doordacht op.
  • Communicatie vraagt iets van beide partijen.
  • Betrek ouders in het proces, bijv. via MR of OR.
  • Denk bij het opzetten niet alleen vanuit de school, maar ook vanuit de ouders.
  • Denk aan de privacyregels en de beveiliging.
  • Stel een gedragscode op bij de gebruikte tools en geef de mogelijkheid misbruik te melden.
  • Wees realistisch: niet alle problemen kunnen worden opgelost. De roddels bij het hek zijn van alle tijden …

Tot zover het verslag van de discussie. Was je niet in de gelegenheid om mee te doen, maar heb je wel waardevolle aanvullingen, inspirerende voorbeelden, opmerkingen of interessante links? Plaats jouw reactie onder deze blogpost.

Op discussiedinsdag.yurls.net vind je van alle discussies de bijbehorende interessante aanvullende links, die genoemd werden tijdens de discussies. Heb je zelf een suggestie voor een interessant onderwerp? Mail naar discussiedinsdag@gmail.com om het door te geven.

Aan deze discussie deden de volgende Tweeps mee:
@rinusd, @Netwijs , @Mennovh , @Emiel2punt0 , @WillemICT , @Sas2112 , @NSteutel , @PascalMarcelis , @michelboer , @Breginas , @RonaldBuitelaar , @jan_fasen , @JelvanRijn , @manonsusan , @robertdevilee , @DeOverdracht , @rob_vandijk

Volgende week weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp!
#netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen twaalf en twee op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten