dinsdag 29 november 2011

Verander het onderwijs, begin bij jezelf

Het onderwerp vandaag op Discussie Dinsdag was “Verander het onderwijs, begin bij jezelf!” In dit artikel een uitgewerkte samenvatting.

Vorige week vond in Lunteren de jaarlijkse i en i-conferentie plaats met als thema Morphing my School. Eén van de keynotes werd verzorgd door Michel van Ast. Hij maakte de aanwezigen deelgenoot van zijn eigen zoektocht in zijn eigen lespraktijk om het onderwijs op een andere manier vorm te geven. Hij startte met de zin: Verander het onderwijs, begin bij jezelf. Een mooie stelling voor Discussie Dinsdag!

Het lijkt een open deur. En menig coach zal het zijn cliënten voorhouden. Wacht niet af tot de omstandigheden veranderen, tot je meer tijd hebt, tot er een budget beschikbaar is, tot je collega’s ook mee willen doen, to t … Ja tot wat eigenlijk? Wanneer is het moment daar om zelf de stoute schoenen aan te trekken en ‘gewoon’ zelf aan de slag te gaan? Zijn er niet altijd allerlei redenen om maar niet te veranderen?
Misschien goed om dan eerst eens bij jezelf te rade te gaan: Waarom heb ik er voor gekozen om het onderwijs in te gaan? Wat was daarin mijn passie en is dat nog steeds mijn passie? Hoe wil ik onderwijs geven en waarom wil ik dat? Na deze bezinning komt dan de vraag: Wat kan ik zelf doen, binnen de huidige kaders en omstandigheden om dicht bij mijn passie te blijven en mijn idealen te verwezenlijken?

Concreet: Hoe kan ik mijn leerlingen hun taalles eens op een andere manier laten doen, waarbij ze toch aan dezelfde doelen werken en misschien wel méér dan dat? Hoe kan ik mijn instructie eens op een andere manier vormgeven? Hoe kan ik leerlingen echt laten communiceren in het Engels in plaats van ze droog te laten oefenen? Hoe betrek ik alle leerlingen concreet en actief bij het onderwerp van mijn lessen? Hoe kan ik ze laten samenwerken?

Een paar voorbeelden uit de discussie: het gebruik van Skype en eTwinning tijdens de les Engels, het laten maken van een samenvatting van een hoofdstuk met behulp van Linoit bij Wereldoriëntatie en het project Reisbureau Beartravel, dat zelf internationaal in de prijzen viel! En zo zijn er nog tal van voorbeelden te noemen uit de dagelijkse praktijk.

Tijdens de discussie werd echter ook duidelijk, dat het gemakkelijker is gezegd dan gedaan. Leraren, lerarenondersteuners en ICT-coördinatoren die alles doen wat ze kunnen om collega’s enthousiast te krijgen voor het gebruik van ICT in hun les. Die kant en klare materialen delen, maar het wordt niet opgepikt. Leuke project-ideeën, maar niemand is er voor te porren.
En dan de bekende verzuchtingen: We moeten al zoveel als school en dan moeten we ook hier nog mee aan de slag. Waar moet ik die tijd vandaan halen? Als er geen budget voor is of extra uren, dan begin ik er niet aan! Laat ze eerst maar eens zorgen, dat die computer het fatsoenlijk doet! Zolang ik wordt afgerekend op toetsen, ga ik niet experimenteren!

Michel van Ast vergeleek het in zijn eerder genoemde keynote met een ‘scrum’, een horde rugby-spelers die boven op de bal duiken. Probeer je daar maar eens met de bal aan te ontworstelen! Er komt heel wat op leraren af. Er moet van alles van het ministerie en de inspectie, je wordt afgerekend op behaalde resultaten, het hele onderwijssysteem is gebaseerd op werken met methoden, alle administratieve rompslomp, alle extra activiteiten waar je aan geacht wordt mee te doen en de vergaderingen die je dient bij te wonen. Probeer je daar maar eens aan te ontworstelen en te zeggen dat jij het lekker anders gaat doen! Ook dat is de realiteit!

En toch: het kan! Er zijn voorbeelden genoeg die dat bewijzen. Door kritisch naar jezelf te kijken sta je open voor ontwikkeling. Als je je eigen weerstanden opzij zet ga je groeien. Maar het gaat niet zonder slag of stoot. Het vraagt om keuzes maken, want je kunt het inderdaad niet allemaal. Dus: Ik volg wel de doelen van de methode, maar kies mijn eigen werkvormen en lesactiviteiten. Dat hoeft niet per definitie meer voorbereidingstijd te kosten en dat hoeft geen extra geld te kosten. Het vraagt om het inzetten van ICT geïntegreerd gebruikt als middel en niet als doel. Het vraagt om minder praat-vergaderingen en meer doe-vergaderingen. Niet meer, maar anders dus! Uit je comfortzone stappen en uitdagingen aan willen gaan, leren door experimenteren.

En ook belangrijk: Deel wat je doet, maar heb daar niet direct verwachtingen bij. Jij doet het, omdat je er in gelooft, omdat je de leerlingen beter kunt activeren en motiveren! Dat moet je steeds voor ogen houden. Als 'voortrekker', aanjager moet je ook 'incasseerder' zijn. Veel geven betekent zeker niet ook veel nemen. Dat voelt niet altijd prettig, maar gemotiveerde leerlingen maken een hoop goed! En: incasseren=investeren! Maak jezelf geen 'slachtoffer' van het systeem!

Was je niet in de gelegenheid om mee te doen met de discussie, maar heb je wel een standpunt hier over? Reageer dan op dit blog of via de LinkedIn-groep De toekomst voor onderwijs en ICT

Heb je zelf een suggestie voor een interessant discussie-onderwerp? Mail naar discussiedinsdag@gmail.com om het door te geven. Op discussiedinsdag.yurls.net vind je alle tijdens de discussie genoemde linkjes en ook die van alle voorgaande discussies.

Aan deze discussie deden de volgende Tweeps mee:
@rinusd, @Netwijs , @J_Karstens , @GUPAGEBO , @compie67 , @Sjaboepaan , @warempel , @florinablokland , @Kajrietberg , @daniellekooistr , @devlies , @Onderwijsin2015 , @jong_leren

Volgende week weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp!
#netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen 12.00 uur en 13.00 uur op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten