dinsdag 22 mei 2012

Content máák je niet, die kóóp je!


Het onderwerp vandaag op Discussie Dinsdag was “Content máák je niet, die kóóp je!”. In dit artikel een uitgewerkte samenvatting.

Het onderwerp ‘digitale content’ blijft de gemoederen bezig houden. Vaak met een wisselende aanleiding. Nu speelt het weer volop in het kader van de discussies over het Bring Your Own Device-principe (BYOD). Welk materiaal ga ik daar dan voor beschikbaar stellen en hoe kom ik daar aan?

Ook tijdens eerdere discussies is het onderwerp al eens voorbij gekomen. Om het geheugen op te frissen even de links op een rijtje:
Wat vaak in discussies over content en content maken terugkomt, zo ook vandaag, zijn de volgende onderwerpen:
  • Tijd - Leerkrachten en docenten geven aan niet te weten waar ze de tijd vandaan moeten halen om zelf materialen te maken of te arrangeren.
  • Kwaliteit – Materiaal dat door anderen is gemaakt, mist vaak kwaliteit als het gaat om bijvoorbeeld inhoud, koppeling aan doelen, opmaak en layout of is door het bestandsformaat niet universeel bruikbaar.
  • Effectiviteit – Materiaal dat nu wordt gemaakt is lang niet altijd in volgende jaren ook weer bruikbaar. Dit speelt in het VO meer dan in het PO, vanwege verschillende klassen en verschillende niveaus.
  • Vindbaarheid – Het kost veel tijd om geschikt materiaal van anderen te vinden.
  • Beloning – Ik steek er veel tijd in om wat te maken, terwijl de ander er niets voor hoeft te doen. Wat krijg ik er voor terug? Wat levert het mij op? 
Om bij dat laatste te beginnen: leerkrachten zijn vaak zeer enthousiast over leuke werkbladen die ze gratis van internet plukken, over een Yurls- of Symbaloo-pagina die een ander in elkaar heeft gezet of over een prachtige digibord-les. Soms wordt er wel eens bij gezegd: “Waar halen ze de tijd vandaan om dit te maken”. We maken zelf dus graag gebruik van het werk van de ander! Wat is de ‘beloning’ die wij hen daar zelf voor geven? Een bedankmailtje, tweet, vind-ik-leuk-je? Of wellicht helemaal niets? Geven we de ander wat wel zelf ook verwachten?

Een ander punt, de vindbaarheid, kan inderdaad ook weer tijdrovend zijn. Maar ook daarvoor geldt: oefening baart kunst! En ook op dit punt is delen van kennis weer belangrijk. Deel met je collega’s de sites waar wél goede content te vinden is! Dat voorkomt bij hen weer onnodig zoekwerk! daarnaast zouden aanbieders van content beter hun best moeten doen om de materialen goed te metadateren, zodat het beter en sneller te vinden is.

Wat de effectiviteit betreft: Zelf materialen maken loont inderdaad niet altijd. Als je allemaal verschillende klassen hebt van verschillende niveaus, dan is het rendement beperkt. En volgend jaar is het maar weer afwachten of je dan weer vergelijkbare klassen hebt en of je je materiaal dan dus kunt gebruiken. Scholen zouden hier wellicht meer rekening mee kunnen bij het inroosteren van docenten, zodat investeringen ook meer lonend zijn.

De kwaliteit van de materialen is eveneens een wezenlijk aandachtspunt. Content maken is een vaardigheid op zich! Er zit veel kaf tussen het koren. Door meer gebruik te maken van de mogelijkheid die er vaak is om bijvoorbeeld met sterretjes een rating te geven aan het materiaal helpen we elkaar om sneller bij het kwalitatief goede materiaal te komen. Beheerders van content(-sites) zouden daar ook meer op kunnen anticiperen en slecht materiaal gewoon moeten verwijderen.

En dan nog de factor ‘tijd’. Die lijkt bij elke discussie weer op te doemen. Tijd heb je niet, die maak je! Dat betekent keuzes maken. Misschien eens minder vergaderen en de daardoor vrijgekomen tijd steken in meer tijd voor de lesvoorbereiding. Bepaalde activiteiten maar laten schieten en je focussen op de kerntaken? Maak keuzes dus! En daarnaast geldt: Het hoort toch ook gewoon bij je lesvoorbereiding? Dat geldt toch ook als je methode-materialen gebruikt?

Een paar tips:
  • Begin eens met een hoofdstuk of een opdracht uit de methode waar je het minst tevreden over bent! Maak daarvoor een alternatief en deel die met collega’s.
  • Laat de leerlingen de opdracht niet verwerken in het werkboek, maar met een web 2.0-toepassing
  • Leren=creëren! Zet niet zelf van alles in elkaar, maar laat de leerlingen dat eens doen, waarbij de eis is dat ze moeten voldoen aan de door jou opgegeven doelen.
Wat levert het zelf maken van content je dan vervolgens op? Een opsomming vanuit de discussie:
  • Content kopen heeft dikwijls slaafsheid tot gevolg. Zelf construeren geeft eigenaarschap.
  • Je bent op een heel andere manier met de leerstof bezig, denkt er meer over na en bent meer gericht op de doelstellingen van de les.
  • Betere afstemming op de leerbehoeften van je leerlingen, onderwijs op maat.
  • Beleving! Verbinding met wat leeft en ervaringen!
  • Meer aansluiten bij de belevingswereld, de actualiteit, de ontwikkelingen.
  • Verhoogde motivatie - Voldoening over eigen produkt
Content maken of kopen? De beste optie zal een combinatie zijn van beide, afhankelijk ook van de tijd die je er voor wilt maken als school, de visie op onderwijs die je hebt, de beschikbare budgetten, enzovoort. Hoe dan ook: Met achterover leunen komt niemand een stap verder!

Was je niet in de gelegenheid om mee te doen met de discussie, maar heb je wel een standpunt hier over? Reageer dan op dit blog, via de LinkedIn-groep De toekomst voor onderwijs en ICT of via Facebook

Heb je zelf een suggestie voor een interessant discussie-onderwerp? Mail naar discussiedinsdag@gmail.com om het door te geven. Op discussiedinsdag.yurls.net vind je alle tijdens de discussie genoemde linkjes en ook die van alle voorgaande discussies.

Aan deze discussie deden de volgende Tweeps mee: @rinusd, @Netwijs , @Timgearz, @ReinBijlsma , @Sjaboepaan, @ellishouben81 , @HVorselman , @HvanSchie , @jvennink , @KoopmansRoelof , @GuusBouwhuis71 , @WiebeA
Dank voor het delen van jullie mening en ervaring!

Volgende week weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp! #netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen 12.00 uur en 13.00 uur op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT!

maandag 21 mei 2012

Gastblog: iPad applicatie Bru-taal

Op onze LinkedIn pagina "De Toekomst voor onderwijs met ICT" doet Fleur de Rover fanatiek mee met discussies over onderwijs met ICT. Zelf is ze momenteel bezig met het afronden van haar studie Communicatie en Multimedia Design. Daarvoor heeft Fleur logopedie gestudeerd en heeft daarom gekozen voor om een App te ontwikkelen die inzetbaar is bij logopedische behandelingen. De onderwijsadviseurs van Station to Station geven dit soort initiatieven graag de ruimte, vandaar dat we Fleur gebruik willen laten maken van ons EduBlog om jullie te informeren en naar jullie mening te vragen.

De totstandkoming van de iPad applicatie Bru-taal inzetbaar in het onderwijs en de logopedische behandeling

Nooit had ik tien jaar terug kunnen denken dat twee totaal verschillende opleidingen mij zouden brengen tot waar ik nu ben.

In 2003 heb ik de opleiding Logopedie afgerond. Echter, voor mijn gevoel was ik nog niet klaar met studeren. Ik wilde graag wat bijdragen aan het onderwijs, de logopedie… En zo begon ik aan de studie Logopediewetenschap, die ik in 2008 met succes afrondde. Ik had veel geleerd tijdens deze studie en ook als logopediste had ik al de nodige ervaring opgedaan. Een half jaar nadat mijn tweede opleiding had afgerond, borrelde weer dat gevoel van ‘ik wil me nog verder ontwikkelen, ik wil een product ontwikkelen’ naar boven.

Na wat onderzoek te hebben gedaan naar verschillende opleidingen waar ontwerpen & creativiteit centraal stonden, heb ik de open dag van de opleiding Communicatie en Multimedia Design bezocht.  Al snel na deze open dag besloot ik om deze studie te gaan volgen. Nu, bijna drie jaar verder, studeer ik in augustus 2012 af.

De cirkel is rond; Door mijn werkervaring als logopediste en de studie Logopedie en Communicatie & Multimedia Design te combineren, is een mooi concept ontstaan:

Een iPad app, Bru-taal, die inzetbaar is tijdens de logopedische behandeling en daarnaast in het basisonderwijs is in te zetten. Na heel wat brainstorms en gesprekken, is de ontwikkeling van Bru-taal gestart.  

Afstudeeronderzoek
Als je binnen het onderwijs maar ook in de zorg kijkt, krijgt de iPad ook hier steeds vaker een plek. Om een educatieve iPad applicatie op de juiste manier in de markt te zetten en docenten, logopedisten en ook ouders op een juiste manier op de hoogte te brengen van een iPad app zoals Bru-taal, moet onderzoek worden gedaan.

Hoe blijven deskundigen op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in hun vakgebied? Is dit alleen via print (vakbladen, advertenties in dagbladen e.d.) of is er juist een verschuiving te zien van print naar digitaal (website, e-mail, social media e.d.)?

Ook wordt onderzoek gedaan naar marketing in het algemeen in branches zoals de zorg en het onderwijs.
Behalve een (digitaal) eindproduct ter promotie van de iPad applicatie wordt een strategisch marketingplan, specifiek gericht op een educatieve iPad app zoals Bru-taal, opgeleverd.

Online enquête
Ten behoeve van mijn afstuderen wil ik graag aan docenten, ouders en logopedisten vragen of zij mee willen werken aan het afstudeeronderzoek. De online enquête bestaat uit maximaal 10 vragen en kost u slechts 5 minuten van uw tijd.

De enquête is te hier te vinden.

Voor verdere informatie kunt u het blog bru-taal.tumblr.com lezen.

Fleur de Rover

dinsdag 15 mei 2012

Wat is de meerwaarde van een ELO

Het onderwerp vandaag op Discussie Dinsdag was “Wat is de meerwaarde van een ELO”.  In dit artikel een uitgewerkte samenvatting.

Steeds meer scholen maken gebruik van een Elektronische leeromgeving. Maargreet van den Berg geeft op haar weblog een mooie definitie: een platform dat gebruikers in staat stelt om via Internet lesmateriaal aan te bieden, te communiceren en het leerproces te organiseren. Of volgens de definitie van het CINOP: een ELO omvat de technische voorzieningen (hardware, software en telecommunicatie infrastructuur) die de interactie faciliteren tussen 1. het proces van leren, 2. de communicatie die nodig is voor dat leren en 3. de organisatie van het leren.
In dit artikel staat trouwens heel veel informatie over de mogelijkheden van het gebruik van ELO's in het onderwijs. Als je in dit weblog zoekt op ELO's kom je nog veel meer informatie tegen.

De eerste inbreng in de discussie zette de zaken al meteen mooi op scherp: We hebben al jaren de grootste, de mooiste en de meest chaotische elektronische leeromgeving: het internet. En die opmerking zette meteen de toon: we hebben geen ELO nodig, we kunnen ook toe met  allerlei applicaties die vrij en flexibel beschikbaar zijn in de cloud, zoals mail, facebook, dropbox, Google docs, wiki's en noem ze maar op. Met deze tools kunnen allerlei vormen van leren gefaciliteerd worden. Je kunt ermee communiceren, je kunt opdrachten geven, bronnen beschikbaar stellen, afspraken maken, samenwerken enzovoorts.
Nadeel is wel dat je als gebruiker (leraar en leerling) deze tools moet beheren en beheersen. Het moet geen ratjetoe worden waarin iedereen zijn ding doet waardoor het geheel onoverzichtelijk wordt.

Voor de discussie was het wel jammer dat er geen twitteraars aan de discussie deelnamen die zelf gebruik maken van een ELO, want ze zijn er wel. Een prachtig voorbeeld vind ik nog steeds de ELO In de groep. Op het weblog Leerbeleving van Marcel de Leeuwe een uitgebreid verslag van een gesprek met de maker van deze ELO.

Het gebruik van een ELO vergt wel een tijdsinvestering. Maar je kunt ook op een eenvoudige manier beginnen, zoals deze leraar in het basisonderwijs doet. Later kan de inzet van de ELO zich verder ontwikkelen.

Een van de deelnemers reikte deze website aan: Timetoknow, een interessant concept waarvban de makers zeggen: dit is geen ELO, maar een ECO-systeem.


Tenslotte: Houd altijd goed voor ogen wat je nu eigenlijk wilt: de meerwaarde van ICT, dus ook het gebruik van een ELO, moet aansluiten bij deze kenmerken. "De kunst is om leerlingen/docenten/lesmateriaal te verbinden in een levendige 'learning community' waar iets te beleven valt." Dat is een mooie afronding van deze discussie!
Was je niet in de gelegenheid om mee te doen met de discussie, maar heb je wel een standpunt hier over? Reageer dan op dit blog, via de LinkedIn-groep De toekomst voor onderwijs en ICT of via Facebook.

Heb je zelf een suggestie voor een interessant discussie-onderwerp? Mail naar discussiedinsdag@gmail.com om het door te geven. Op discussiedinsdag.yurls.net vind je alle tijdens de discussie genoemde linkjes en ook die van alle voorgaande discussies.

Aan deze discussie deden de volgende Tweeps mee:
@Wiswijzer2, @brambruggeman, @pietvsz, @BramAE, @zonnehart, @OnderwijsT, @manonsusan, @MeneerVaanhold, @Sjaboepaan en @henkheurter.

Volgende week weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp!
#netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen 12.00 uur en 13.00 uur op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT!

dinsdag 8 mei 2012

Tablet in de klas? Ik wil er niet meer zonder!

Het onderwerp vandaag op Discussie Dinsdag was “Tablet in de klas? Ik wil er niet meer zonder!”. In dit artikel een uitgewerkte samenvatting met daarbij cursief het commentaar van een deskundige tussengevoegd:


De tablet in het onderwijs. Het houdt de gemoederen bezig. Er wordt heel wat over geschreven, geblogd en gediscussieerd. Daar móet je wat mee als school! Toch?! Her en der worden pilots georganiseerd om de meerwaarde aan te tonen.

@mariekemove: dit zie ik inderdaad heel veel gebeuren, gelukkig zie ik daarbij ook steeds vaker dat scholen goed nadenken over het hoe en wat. Waarom willen we met tablets werken? Wat zijn onze verwachtingen? Zetten we het in voor een lichtere boekentas, of zetten we de tablet in om content te maken of educatieve games te spelen?

Daarnaast worden er door diverse gedreven en enthousiaste leerkrachten lijstjes aangelegd én gedeeld! Lijstjes, daar zijn we dol op!

Het aantal voor het onderwijs bruikbare apps neemt in rap tempo toe. Van eenvoudig to zeer geavanceerd, van consumptief tot interactief. Het belangrijkste is echter: Wat voegt het daadwerkelijk toe? Wat is de concrete didactische meerwaarde van het gebruik van een tablet in het algemeen? En van afzonderlijke apps? Wat kan de leerkracht of de leerling er mee wat eerst niet kon of wel kon maar minder efficiënt? Hoe wordt het leerproces en het leerresultaat er beter van?

@mariekemove: Dan gaat het in mijn ogen niet om de apps maar om de toepassing van de apps in de klas. Hoe je apps inzet ligt aan de didactiek en visie op onderwijs. Wil je klassikaal lesgeven, dan zul je je meer richten op instructie-apps en keynote en misschien een video. Wil je leerlingen creatief en actief laten werken dan richt je je misschien meer op creatie door leerlingen en games. Apps kun je soms heel verschillend inzetten en hiermee maak je de les.

Over deze vragen zijn er heel wat meningen. Maar in hoeverre zijn deze echt gebaseerd op ervaringen? Welke concrete ervaringen hebben leerkrachten met het gebruik van tablets in hun groep? Wat zien zij daarbij als concrete meerwaarde? Wat levert het henzelf en de leerlingen op? Doe je jezelf als school en je leerlingen tekort als je (nog) niet met deze ontwikkelingen mee gaat?

Vanuit eigen ervaringen werden tijdens de discussie enkele voordelen genoemd:
  • Makkelijker te hanteren en door te geven dan bijv. een laptop
  • Meer interactie tussen de leerlingen
  • Snel gebruiksklaar
  • Toegankelijk en praktisch
  • Leerstappen zijn anders aan te pakken
  • Minder tekstproductie, meer creativiteit en creatie
  • Content eenvoudig consumeren, produceren én delen
  • Veel gratis of goedkope apps
@mariekemove: In veel implementatieprojecten rond de iPad, zie ik inderdaad bovenstaande punten terugkomen. Wat scholen ook nog aangeven is gemak in beheer bij iPads en dat het voor veel jongere leerlingen eenvoudig te gebruiken is. Als lezers eens een kijkje willen nemen in een iPadklas dan kunnen ze contact met me opnemen. Probeer ik wel een school te vinden die qua niveau en afstand aansluit.

Als aandachtspunten werden genoemd:
  • De bandbreedte van de internetverbinding
  • De beschikbaarheid en kwaliteit van wifi
  • Niet alle programma’s en websites die op scholen in gebruik zijn, werken op een tablet
  • Niet geschikt als typmachine (zonder apart toetsenbord)
Een paar concrete voorbeelden die tijdens de discussie genoemd werden:
  • Met de app Educreations je (verlengde) instructie opnemen, zodat een leerling deze terug kan kijken als hij het even niet meer weet.
  • Een leerling via de app Educreations laten uitleggen (schriftelijk én verbaal) hoe het een som heeft opgelost. De leerkracht kan op een later tijdstip de oplossingsstrategie bekijken en nabespreken met de leerling.
  • Met de app PianoMan kun je meespelen met (bekende) klassieke muziek. Een leuke uitdaging voor de leerlingen en heel geschikt om ze kennis te laten maken met deze muziek.
  • Een filmpje laten maken bij een zelf geschreven gedicht.
  • Concrete voorbeelden van spreekwoorden in beeld brengen;eenvoudig, simpel en snel, construeren i.p.v. reproduceren.
  • Uitleg (door leerlingen) van opdrachten opnemen als filmpje. Vervolgens koppel je er een QR-code aan, die je bij de betreffende opdracht beschikbaar stelt. Snap je de opdracht niet? Dan kun je via het scannen van de QR-code meteen het instructiefilmpje oproepen.
  • Met de app Rover, een soort educatieve browser, kunnen websites met flash toch worden bekeken!
@mariekemove: er zijn inderdaad een aantal technische voorwaarden waaraan je moet voldoen,  wifi is noodzaak en een hdmi-beamer met geluid is heel fijn in combinatie met een AppleTV bij iPads. Zo kun je het beeldscherm en geluid van de iPad draadloos streamen. Qua apps kan ik pagina's vullen met tekst. Ik denk dat je voor bijna iedere situatie wel een app kunt vinden om in te zetten, maar een leerlijn van apps is er op dit moment nog niet. Maar daar ben ik wel mee bezig, dus 'to be continued'.

En voor wie zelf ervaring wil op doen en op zoek is naar bruikbare apps: Kijk eens bij de verzamelingen van Eveline Kaleveld, SusanSpekschoor, Apps in de klas, Marieke van Osch of Eric Redegeld. Deze laatste is zelf ook aan te vullen!

Tot slot: waar je altijd weer op uit komt, is de vraag naar je visie. Wat wil je bereiken, waarom en hoe kan dit middel daarbij behulpzaam zijn? Een belangrijke suggestie daarbij: Probeer niet alles op een tablet te doen wat je eerst op een andere manier deed. Zoek vooral naar de nieuwe mogelijkheden die het je biedt. En deel je ervaringen met collega’s in den lande!

@mariekemove: om visie van de school te koppelen aan de inzet van tablets moet je eerst weten wat er globaal kan. Bij implementatietrajecten is het belangrijk eerst te inspireren en dan verderte gaan  met een visiesessie: aan de hand van stellingen bepalen hoe en wat op onze school. Dit doe je bij voorkeur met het hele team, zo ontstaat draagvlak. De werkwijze is identiek aan de visieversneller van kennisnet. Maar soms zie ik in een pilot ook dat het team de visie zelf wel koppelt aan de inzet.

Was je niet in de gelegenheid om mee te doen met de discussie, maar heb je wel een standpunt hier over? Reageer dan op dit blog, via de LinkedIn-groep De toekomst voor onderwijs en ICT of via Facebook.

Heb je zelf een suggestie voor een interessantdiscussie-onderwerp? Mail naar discussiedinsdag@gmail.com het door te geven. Op discussiedinsdag.yurls.net vind je alle tijdens de discussie genoemde linkjes en ook die van alle voorgaande discussies.

Aan deze discussie deden de volgende Tweeps mee:
@rinusd, @Netwijs , @petervdbroeck , @evelinekaleveld , @GuusBouwhuis71 , @Sjaboepaan , @vanPopta , @compie67 , @pietvsz , @djsjollema , @EllePeters , @dancing_prinzes , @mariekemove

Volgende week weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp!
#netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen 12.00 uur en13.00 uur op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT!

Klassenmanagement en ICT

Toen ik nog voor de klas stond, gebruikte ik het circuitmodel vaak om middelen in te zetten waar ik er niet zoveel van had. Zo beschikten we over een techniekkist waarmee kinderen stroomkringen konden maken, aan de slag konden gaan met magnetisme, etc. alleen had ik maar voldoende materiaal voor een groepje van  5 of 6 leerlingen. Hetzelfde gold voor de computer, daar had ik er maar 3 van in de groep...

Op woensdag 25 april heb ik een Netwijs workshop verzorgd  in de vorm van het circuitmodel bij een school in Hoek van Holland. Omdat ze graag aan de slag wilden met verschillende onderwerpen:
  1. Ambrasoft gedifferentieerder inzetten
  2. Kennismaken met tablets (Samsung Galaxy Tab 10.1 Android en Apple iPads)
  3. Digibordsoftware en leerlingsoftware van Malmberg en Thieme Meulenhoff
  4. Interactiever gebruik van het touchscreen
Bij het bedenken van de opdrachten heb ik ervoor gezorgd dat de leerdoelen per onderdeel duidelijk zijn geformuleerd en ik heb deze uitgewerkt op 1 A4. Ook heb ik ervoor gezorgd dat de opdrachten worden ondersteund met screencasts en/of filmpjes die op de server zijn geplaatst. 

Op deze manier konden de deelnemers een kort instructiefilmpje bekijken en daarna aan de slag gaan in hun eigen softwarepakket om de instellingen te doen. Dit werkte voor het onderdeel Ambrasoft erg goed (ook waren er extra opdrachten voor leerkrachten die Ambrasoft al gedifferentieerd inzetten)

Voor de iPads en Samsung Galaxy's heb ik de leerkrachten gericht aan het werk gezet met een aantal educatieve Apps en wilden we hen de verschillen in tablets laten ervaren en het verschil tussen 'open en gesloten' Apps en uiteraard hoe je deze in de dagelijkse lespraktijk zou inzetten. Ze gingen o.a. aan de slag met Maps van Google, WRTS, Tafeltrainer van Zwijsen.

De uitgevers Malmberg en Thieme Meulenhoff waren op school al langs geweest voor een presentatie en vandaag hebben de deelnemers nader kennis gemaakt met de digitale leeromgeving van beide pakketten en de digibordsoftware.

Door een aantal inspirerende voorbeelden te bekijken en te delen hebben de deelnemers per groep een mini presentatie gemaakt over een projectidee die zij gaan uitvoeren met de eigen groep. Een van de ideeën is de kleuters foto's laten maken voor op de digitale lettermuur van woorden die beginnen met de letter b, en een landenproject waarbij niet alleen gebruik wordt gemaakt van het touchscreen, maar ook van de digitale camera, de digitale microscoop en internet applicaties zoals google maps.

Kortom een geslaagde workshop!

Heeft u ook interesse in deze workshop? Op onze website vindt u uitgebreide informatie over onze mogelijkheden. Of neem vrijblijvend contact op voor vragen, advies, ondersteuning, aanschaf of een inspirerende workshop om alvast op verkenning te gaan: Bel 0348 - 44 69 63 of maakt gebruik van het contactformulier. Een van onze onderwijsadviseurs neemt dan zo snel mogelijk contact met u op.

dinsdag 1 mei 2012

Leraren zijn gebaat bij een competentieprofiel ICT

Het onderwerp vandaag op Discussie Dinsdag was “Leraren zijn gebaat bij een competentieprofiel ICT”.  In dit artikel een uitgewerkte samenvatting. ICT is een vrijwel onmisbaar middel geworden om onderwijs bij de leerlingen te brengen. Alleen al daarom hebben leraren competenties nodig om digitale middelen op een betekenisvolle manier in te zetten in hun onderwijs. Voordat we op de inhoud van het onderwerp doorgingen, hebben we het begrip competentie gedefinieerd: Beschikken over attitude, kennis en vaardigheid. (Hart, hoofd en handen). 
Soms worden de competenties verengd tot technische vaardigheden. Dan moeten de leraren aan het digitaal rijbewijs. Zo kan een ongewenst effect optreden: hun motivatie daalt omdat het zoveel tijd kost en ze er toch niets mee doen. Het gaat er juist om dat ze competent zijn om die dingen te doen die van hen verwacht worden. En wat van hen verwacht wordt, is weergegeven in het schoolplan: wat zijn de onderwijsdoelen die we als school willen behalen en welke activiteiten en middelen zetten we in om die doelen te bereiken? Het is hierbij van belang om de doelen en de benodigde competenties zo expliciet mogelijk te maken. 
De Kennisbasis ICT, waarvan hier en hier voorbeelden te vinden zijn, beschrijft een set competenties die bestemd zijn voor de opleidingsinstituten, en die een startkwalificatie vormt voor aankomende leraren. Ook in de kennisbasis staan niet de “technische” vaardigheden maar de onderwijsdoelen centraal. 
Als eerste wordt in de kennisbasis de attitude om ict op een zinvolle maar ook kritische wijze in te zetten, genoemd. En het is misschien ook de lastigste: hoe kun je een positieve attitude ontwikkelen bij leraren die de meerwaarde van het gebruik van digitale middelen vanuit zichzelf niet onderkennen? Het is belangrijk om eerst te ontdekken waar die houding vandaan komt: Onbekendheid, ondeskundigheid, eerdere teleurstellingen? Dat vraagt om een gerichte aanpak, waarbij het ontwikkelen van vaardigheden zeker niet onbelangrijk is. Daarbij kunnen leerlingen een positieve inbreng hebben. Die hebben vaak “technische” kennis, waar de leraar zijn of haar didactische bagage inbrengt. Zo leren beiden. In dit verband wordt ook het TPACK-model genoemd: de leraar heeft vaardigheden op het gebied van didactiek (P=pedagogy), kennis (K=knowledge), lesinhoud (C=content) nodig om goed les te geven. De T staat dan voor Technologie: de (ict-)middelen die je inzet om je onderwijsdoel te bereiken. Dit heeft dus ook te maken met de onderwijs aanpak waar je als school kiest. Verschillende opvattingen leiden tot verschillende ict-gebruik.
Er zijn mooie voorbeelden waarbij jongere leraren de technische mogelijkheden inbrengen en oudere leraren vanuit hun ervaring het didactische aspect. De rol van de schoolleiding is hierbij van groot belang. Zij moet ook oog hebben voor de rol van de moderne media die ingezet kunnen worden. Zonder een sturende rol van hun kant krijgt integratie van ict geen kans. 
Als beperkende factor wordt in de discussie de tijdfactor genoemd. Leraren ervaren dat het er allemaal bij moet, wordt het als een verzwaring en niet als meerwaarde gevoeld. Ook hier ligt een belangrijke taak voor het management: keuzes maken, duidelijkheid scheppen in de richting die je op wilt. En zoals eerder gezegd: de activiteiten richten op het doel dat je wilt bereiken. 
Kennisnet is op Linkedin een discussiegroep gestart over dit onderwerp: ICT-bekwaamheid leraren.

Was je niet in de gelegenheid om mee te doen met de discussie, maar heb je wel een standpunt hier over? Reageer dan op dit blog, via de LinkedIn-groep De toekomst voor onderwijs en ICT of via Facebook.

Heb je zelf een suggestie voor een interessant discussie-onderwerp? Mail naar discussiedinsdag@gmail.com om het door te geven. Op discussiedinsdag.yurls.net vind je alle tijdens de discussie genoemde linkjes en ook die van alle voorgaande discussies.

Aan deze discussie deden de volgende Tweeps mee:
@Wiswijzer2, @FransDroog, @jelmerevers, @MeneerVaanhold, @Sjaboepaan, @vanPopta, @JanWillemL, @See_Genius (@Helikon), @henkvangils en @henkheurter.

Volgende week weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp!
#netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen 12.00 uur en 13.00 uur op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT!